Kanallı Split Klima ve Çatı Tipi Klimada, Klima-Havalandırma Otomasyonuyla Enerji Tasarrufu
Ekonomizer Kullanımı
Soğutma sırasında , uygun dış ortam şartları mevcutken, dış hava – dönüş havası karışım damperi kullanılarak taze hava oranı arttırılabilir.Böylece kompesör kullanılmadan soğutma yapılabailir.Bu şekilde karışım havası damperlerinin kontrol edilmesi durumu ” Ekonomizer” olarak adlandırılır.Bu işlem iki şekilde gerçekleştirilebilir:
a – Sıcaklık Kontrolü
Sıcaklık kontrolünde alınan dış hava miktarı, dış hava ve ortam havasının kuru termometre sıcaklığına göre izin verilen minimum oran ile maksimum oran arasında değiştirilir.Bazı ekonomizler modüllerinde dönüş havası sıcaklık sensörü kullanılmaz ve dış hava “Geçiş Sıcaklık Değeri ” ile karşılaştırılır (13 -17 C arası ) .Dış havanın bu değerinin altında olduğu durumlarda dış hava , birinci soğutma kademesi olarak devreye girer.
Geçiş sıcaklık değerinin yüksek tutulması , daha uzun sürelerle “Ekonomizer” fonksiyonunun devreye girmesi ve daha fazla enerji tasarrufu anlamına gelir.Dış havada nem varsa , soğutma sırasında nemli havanın alınması daha fazla enerji harcanmasına neden olacak, kar yerine zarar getirecektir.Bu nedenle alınan dış havanın yaş termometre sıcaklığı dönüş havası (iç hava), yaş termometre sıcaklığından düşük olmalıdır.
Örneğin , yaz konfor şartı olarak 24 C %50 bağıl nem seçilen bir binada , dış hava sıcaklığı 13 C ‘ nin üzerinde iken soğutmaya gereksinim duymadığı oluşturmaktadır.Bu binada psikometrik diyagramda görünlen dış havanın 13 -17 C arasında olduğu bölgede sıcaklık kontrollü bir Ekonomizer ile enerji tasarrufu sağlanabilir. Dış havanın 17 C ‘nin üzerinde olduğu sürelerde, binada soğutma ihtiyacı oluşmayacaktır.Dış havanın 17 C ‘nin üzerinde olduğu durumlarda ise dış hava entalpi değerinin, iç hava ve entalpi değerinden yüksek olma ihtimali olmaktadır.Enerji tasarrufu edilen bölgenin genişlemesi için “Geçiş sıcaklık” değeri (17C’nin üzerinde) arttırabilir.Fakar dış havanın 17-24 C arasında olduğu durumlarda, dış hava kullanımının ekonomik olması dış havadaki bağıl nem oranına bağlıdır.Nemli bölgelerde ” Geçiş Sıcaklık ” değerinin tasarım yaş termometre sıcaklığının üzerinde ayarlanmaması daha doğru olacaktır.
b – Entalpi Kontrolü
Entalpi kontrollü sistemlerde , dış havanın entalpi değeri ölçüldüğü için , yukarıdaki ikilem ortadan kalkar.Hem dış hava hemde dönüş havası entalpi değerlerinin ölçülüp karşılaştırıldığı sistemlere ise” Fark Entalpi Kontrollü” denir.
Ölçülen dış hava entalpi değerinin seçilen sabit bir entalpi kontrol eğrisinin altında olması durumunda dış hava kullanılır.Entalpi kontrolünde sıcaklık kontrolünde enerji tasarrufu sağlanmayan durumlarda da enerji tasarrufu sağlanmış olur.Fakat Geçiş Entalpi kontrolünün dezavantajı dönüş havasının sıcaklık ve neminin herzaman konfor değerinde olduğunu varsaymasıdır.Bazı durumlarda , dış havanın entalpisi belirlenen Geçiş Entalpi’sinden düşükken, yinede ekonomizer moduna geçilmemesi daha ekonomik olabilir.
Bu nedenle dönüş havasına koyulan bir entalpi sensörü ile ve dönüş havası entalpileri karşılaştırılır ve entalpi değeri düşük olan hava kullanılarak daha az enerji ile istenilen konfor sağlanabilir.